Trong bối cảnh kinh tế xã hội thay đổi nhanh chóng, việc sở hữu một ngôi nhà không chỉ là mục tiêu dài hạn mà còn là một cột mốc quan trọng trong hành trình trưởng thành của giới trẻ. Tuy nhiên, quá trình đưa ra quyết định mua nhà của những người trẻ không hề đơn giản, mà chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố đa chiều – từ kinh tế, xã hội cho đến tâm lý, công nghệ. Vậy, cụ thể những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua nhà của người trẻ hiện nay là gì?
1. Yếu tố tài chính cá nhân
1.1. Thu nhập ổn định
Thu nhập vẫn là yếu tố then chốt hàng đầu ảnh hưởng đến quyết định mua nhà của người trẻ. Những người có mức thu nhập ổn định, có khả năng tiết kiệm hàng tháng hoặc có thêm nguồn thu nhập phụ thường cảm thấy tự tin hơn trong việc lên kế hoạch tài chính cho một tài sản lớn như nhà ở.
Người trẻ ngày nay hiểu rõ hơn về áp lực tài chính lâu dài mà khoản vay mua nhà mang lại. Do đó, họ thường chỉ cân nhắc mua nhà khi cảm thấy thu nhập đủ vững vàng để chi trả lãi suất, sinh hoạt, và các chi phí phát sinh.
1.2. Khả năng vay vốn ngân hàng
Ngoài thu nhập cá nhân, khả năng tiếp cận các gói vay tín dụng mua nhà với lãi suất ưu đãi cũng đóng vai trò quan trọng. Các ngân hàng hiện nay cung cấp đa dạng sản phẩm vay mua nhà, song điều kiện vay, lãi suất, thời hạn vay, và các yêu cầu thế chấp vẫn là rào cản với không ít người trẻ.
Một bộ phận không nhỏ giới trẻ phụ thuộc vào việc hỗ trợ tài chính từ gia đình hoặc các nguồn vốn khác nhau để đủ điều kiện vay vốn hoặc thanh toán ban đầu (tiền đặt cọc, 20-30% giá trị căn hộ).
2. Giá bất động sản và xu hướng thị trường
2.1. Giá nhà tăng liên tục
Giá nhà, đặc biệt ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng,… tăng đều mỗi năm khiến giấc mơ sở hữu nhà riêng trở nên xa vời với nhiều người trẻ. Theo nhiều khảo sát, không ít người trẻ ở độ tuổi từ 25–35 cho rằng việc mua nhà đang ngày càng “ngoài tầm với”.
Giá đất tại khu vực trung tâm đô thị thường quá cao, buộc người trẻ phải dịch chuyển sự lựa chọn sang vùng ven hoặc các khu đô thị vệ tinh. Tuy nhiên, điều này lại kéo theo những lo ngại về thời gian di chuyển, hạ tầng giao thông và tiện ích sống.
2.2. Lo ngại bong bóng bất động sản
Tâm lý lo ngại thị trường bất động sản biến động – đặc biệt sau các đợt tăng nóng – cũng ảnh hưởng đến quyết định mua nhà. Người trẻ ngày nay ngày càng cẩn trọng, tìm hiểu kỹ hơn về tình hình thị trường, tránh mua theo “tâm lý đám đông” hoặc chạy theo lời khuyên thiếu căn cứ.
3. Mục tiêu sống và tư duy thế hệ mới
3.1. Tư duy “thuê tốt hơn sở hữu”
Khác với thế hệ cha mẹ, người trẻ hiện đại không còn quá đặt nặng việc sở hữu nhà bằng mọi giá. Với tư duy linh hoạt và chủ nghĩa trải nghiệm, nhiều bạn trẻ cho rằng việc thuê nhà ở gần nơi làm việc, tiện nghi, và tiết kiệm chi phí sẽ phù hợp hơn so với mua nhà và phải trả góp trong 20–30 năm.
Họ có xu hướng đầu tư vào phát triển bản thân, học tập, du lịch hoặc khởi nghiệp – thay vì dồn toàn bộ nguồn lực vào bất động sản. Tuy nhiên, đến một thời điểm nhất định (kết hôn, có con), nhu cầu sở hữu nhà riêng vẫn xuất hiện rõ rệt.
3.2. Ưu tiên lối sống hiện đại, tiện ích
Khi quyết định mua nhà, người trẻ thường ưu tiên các yếu tố như: vị trí thuận tiện, hạ tầng giao thông, môi trường sống xanh, gần nơi làm việc, gần trường học cho con cái tương lai, và đặc biệt là các tiện ích nội khu như gym, hồ bơi, khu vui chơi, trung tâm thương mại,…
Không chỉ mua nhà để ở, nhiều người trẻ còn xem đây như một cách khẳng định cá tính và phong cách sống, do đó kiến trúc, thiết kế nội thất, và thẩm mỹ của căn nhà cũng trở thành yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua.
4. Tác động của công nghệ và mạng xã hội
4.1. Ứng dụng công nghệ vào tìm kiếm bất động sản
Người trẻ là nhóm tiếp cận và sử dụng công nghệ nhiều nhất. Khi có nhu cầu mua nhà, họ chủ yếu tìm kiếm thông tin qua các nền tảng trực tuyến như: Batdongsan.com.vn, Chotot, Rever, Propzy,… hoặc thông qua các hội nhóm trên mạng xã hội.
Khả năng so sánh giá, đánh giá dự án, tham khảo ý kiến cộng đồng… giúp họ trở thành người mua nhà “thông minh” hơn, ít bị thao túng bởi nhân viên môi giới thiếu chuyên nghiệp.
4.2. Ảnh hưởng từ mạng xã hội và xu hướng tiêu dùng
Xu hướng sống “tối giản”, “home decor”, “căn hộ thông minh” được lan truyền mạnh mẽ qua Tiktok, Instagram, Youtube cũng ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi tiêu dùng bất động sản của người trẻ. Một số người sẵn sàng lựa chọn những căn hộ nhỏ nhưng đẹp, tiện nghi và dễ bài trí để phù hợp với lối sống hiện đại.
5. Các yếu tố xã hội và cá nhân khác
5.1. Áp lực lập gia đình và ổn định cuộc sống
Trong xã hội Việt Nam, vẫn tồn tại một quan niệm phổ biến rằng “có nhà mới cưới vợ gả chồng”. Điều này vô hình trung tạo nên một áp lực xã hội khiến nhiều bạn trẻ phải tính đến chuyện mua nhà sớm, dù chưa thực sự đủ điều kiện tài chính.
Bên cạnh đó, việc ổn định chỗ ở cũng giúp họ cảm thấy yên tâm hơn trong việc lập kế hoạch cuộc sống lâu dài, sinh con, chăm sóc cha mẹ,…
5.2. Hỗ trợ từ gia đình
Dù có tư duy độc lập, một phần lớn người trẻ vẫn cần đến sự hỗ trợ từ gia đình trong việc mua nhà – từ việc cho vay, cho tiền đặt cọc, đến đứng tên chung sổ hồng. Việc gia đình có sẵn đất đai, bất động sản hoặc hỗ trợ tài chính sẽ tạo lợi thế lớn cho người trẻ trong hành trình sở hữu nhà ở.
6. Chính sách của nhà nước và các chương trình hỗ trợ
6.1. Gói hỗ trợ tín dụng và nhà ở xã hội
Chính sách phát triển nhà ở xã hội, gói vay ưu đãi cho người thu nhập trung bình – thấp, chương trình hỗ trợ người mua nhà lần đầu,… đang là yếu tố tích cực thúc đẩy quyết định mua nhà của giới trẻ. Tuy nhiên, thủ tục phức tạp, điều kiện xét duyệt gắt gao, và nguồn cung còn hạn chế là những điểm nghẽn khiến nhiều người chưa thể tiếp cận.
6.2. Cơ sở pháp lý và minh bạch thị trường
Yếu tố pháp lý cũng là mối quan tâm hàng đầu. Người trẻ ngày càng có nhận thức cao hơn về tầm quan trọng của pháp lý minh bạch khi mua nhà – như sổ đỏ riêng, giấy phép xây dựng, giấy tờ chứng minh quyền sở hữu,… Những dự án “treo”, thiếu pháp lý rõ ràng khiến họ e dè và từ chối xuống tiền.
Kết luận
Quyết định mua nhà của người trẻ ngày nay chịu tác động từ rất nhiều yếu tố – cả khách quan lẫn chủ quan. Không chỉ xoay quanh tài chính, thu nhập hay giá bất động sản, mà còn liên quan đến phong cách sống, tư duy tiêu dùng mới, ảnh hưởng của công nghệ và mạng xã hội. Những dự án như Bcons Garden đang được thiết kế để đáp ứng đúng nhu cầu và xu hướng sống hiện đại của giới trẻ, giúp họ dễ dàng hơn trong việc lựa chọn tổ ấm phù hợp.
Để thúc đẩy khả năng tiếp cận nhà ở cho giới trẻ, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà nước, ngân hàng, chủ đầu tư và các tổ chức tài chính – nhằm xây dựng thị trường bất động sản minh bạch, ổn định và hợp lý. Đồng thời, người trẻ cũng cần trang bị kiến thức tài chính vững chắc và xây dựng kế hoạch dài hạn, thực tế cho việc sở hữu tổ ấm của riêng mình.
